Dersim Katliamı ve Dersim harekatı farklı farklıdır.
Dersim 38 gerçeğinin iki temel unsuru vardır.
1 – Mustafa Kemal Atatürk’ün Dersim’i islah etme projesi ve Dersim İsyanı
2 – Dersim kırımı
Mustafa Kemal Atatürk’ün Dersim’i islah etme projesi ve Dersim İsyanı konusunda (Tunceli Harekatı, Dersim Kırımı) yazımızı dikkatinize sunuyoruz.
Öncelikle Atatürk’ün kurtuluş mücadelesine karşı çıkan kesimlerin Dersim katliamını görmezlikten gelmelerinin nedeni nedir.?
Atatürk’ün devrimlerine her fırsatta karşı çıkan kurtuluş savaşı komutanları ve önderlerinin Dersim katliamı konusunda hiç konuşmamaları ve dersim katliamını görmemezlikten gelmelerinin nedeni nedir.?
Kurtuluş savaşına katılan ve ilk meclise mebus olan Mustafa Zeki Saltık’tan nakil aşağıdaki bilgileri değerlendirmenize sunuyorum.
Atatürk Dersim’in sorunlarını çözmek için bölgeye hizmet götürerek kalkınma hamlesi başlatıyor. Ayrıca dersim aşiretlerine çağrıda bulunarak Türkiye’nin değişik bölgelerinde yerleşme imkanı sunuyor. Atatürk projesini Dersim milletvekillerine Dersimlilerin burnu dahi kanamayacak sözü ile başlatıyor.
Dersim’in kendine buyruk bazı aşiretleri ve beyleri Atatürk’ün bu projesine karşı geliyorlar. Devlet istemeyiz, okul yol istemeyiz diye ağalık davası güdüp halkın malına ve namusuna zarar veriyorlar.
Dersim islah çalışmaları başlarken Osmanlı anlayışına göre yetişmiş bazı devlet görevlileri bölge insanına “Katli Vacip” anlayışı ile davranıyorlar. Halkın desteğini ve güvenini almakta yetersiz kalıyorlar. Atatürk’ün başlattığı hizmet ile sorunları çözme yerine, güç ile sorunların başını ezmek seçeneğini uyguluyorlar.
Atatürk’ün hastalığının arttığı dönemde 1938 Ağustos ayında Dersim’de eşi benzeri görülmemiş ve isyana iştirak etmemiş binlerce insan katlediliyor.
Mustafa zeki Saltık Sivas kongresinden sonra Atatürk ile Hacıbektaş’a gelmiş, devamında ilk Mebus olarak kurtuluş mücadelesine katılmış Atatürk’ün devrimlerine tam destek vererek
Atatürk’ün en yakınında bulunmuş ve onun desteğini kazanmış bir kişidir. Saltuk beyliği ve Saru Saltuk ocağının mensubu olması nedeni ile Dersim de çok sevilen ailenin evladıdır.
Mustafa Zeki Saltık:
– Dersim katliamını haşa, haşa, Atatürk yapmadı.
– Dersim katliamını yapan başbakan Celal Bayar, Genel Kurmay Başkanı Fevzi Çakmak, 3. Ordu Müfettişi Orgeneral Kazım Orbay, 3. Ordu Komutanı Salih Omurtag ‘dir der.
Bu bilgi bizzat Mustafa Zeki Saltık’tan duyan Saru saltık evladı Haydar Evsen Dede’den alınmıştır.
Dersim kırımını yapan anlayış
Dersim kırımını yapan anlayış Hz. Muhammed’in dostu Eyüp El Ensari’yi Muaviye ve Yezid’in bayraktarı yapan anlayıştır.(Peygamberin gerçek dostları Emevi anlayışını asla benimsemez. Eyüp El Ensari’nin Emeviler ile ilgili bilgileri uydurmadır .Eyüp El Ensari bir derviş gibi Emevi zulmünden kaçark İstanbul’a gelmiş ve burada piyerloti sırtlarında ömrünü tamamlamıştır. Gösteriş, riya ve saltanattan uzak bir kişidir. Türbe yeri konusunda farklı söylemler vardır..Eyüp El Ensari’nin kabrinin piyerloti sırtlarında olması veya mevcut türbesinin çevresinde ulu çınar ağaçlarının birinin altında olduğu rivayetler arasındadır. )
Muaviye ve Yezit ayrıca Orta Asya da Arap, Fars ve Türkmenlere büyük katliamlar yapmıştır.
İdris-i Bitlisi türbesi Eyüp’tedir.
Yavuz Sultan Selim ile anlaşma yaparak doğuda Türkmen Alevileri katleden ve geri kalanları da Şafi Kürt yaparak asimile eden sözde bir alimdir.
Şeyhulislam-Ebusuud Efendi – Mezarı Eyüp’tedir.
Türkmen Alevilerin katlinin vacip olduğunu , kestiklerinin yenmediğini, çocuklarının ve kadınlarının helal olduğunu fetva vererek katliam yaptıran Osmanlı Şeyhulislamdır..
Maraşal Fevzi Çakmak – Mezarı Eyüp’tedir.
Dersim Katliam emrini bizzat vererek binlerce Dersim’liyi katleden kişidir.
Bu sebeple dersim katliamı Kerbela vakası olarak değerlendirilmiştir.
Dersimliler Katliamı yapan zihniyetin Yavuz Sultan Selim – İdrisi Bitlisi gibi kardeşini, evladını, babasını ve halkını saltanat için öldüren anlayışı olduğunu çok iyi bilmektedirler. Bu anlayış daha sonra Mustafa Kemal Atatürk’ün devrimlerini ortadan kaldırmak için adım adım gizli çalışmalar yapmıştır.
Bunu gibi bir anıyı İstanbul Sütlüce’de tarihi bir mekan içinde kurbanlık satan Erzurum’lu bir kişiden dinlemiştim.
Kendisi Kürt kültürüne mensup olan bu beyin dedesi Dersim 38 hareketinde komutanların birinin emir askeri görevini yapmaktaymış.
Dersim 38 de Kutu deresi denilen bölgede askerler seher vakti bir gurup insana rastlarlar.
Komutan : Gidin bakın bakalım kim var.
Komutanın emri ile kalabalığa bakan emir askeri gelerek
Komutanım kadın ve çocuklar var…
Bunu üzerine komutan: hepsini öldürün… yılanın başını küçükken ezin…
Bunu üzerine askerler kadın ve çocuklardan oluşan kalabalığın üzerine yaylım ateşi açılarak tamamını katlediyorlar.
Bir başka gerçekte askerlerin çoğunun doğu ve güneydoğulu olduğu gerçeğidir. Zira Dini gericilikle büyüyen bölge insanı içinde Alevileri öldürünce cennete gideceklerine inananalar bulunuyordu.
– Dersim katliam emrini veren Mareşal Fevzi Çakmak Atatürk’ün olayı duyması üzerine acele dersime gelerek katliamı yarıda kesmiş ve katledilme aşamasında yüzlerce kişinin katledilmesini Atatürk’ün emri ile yine kendisi durdurmuştur.
– Köyümüzde 1938 yılında buna benzer bir olay yaşanmış köy meydanına toplatılan köylüler, kan ter içinde gelen bir atlının getirdiği ferman üzerine bırakılmış, haberi getiren atlının emrini öncelikle ret eden komutan haberi getiren atlının ısrarı üzerine katlim yapamamış köylülere hakaret ederek köylüleri bırakmıştır.
– Bölge halkı emri veren kişinin Mareşal Fevzi Çakmak olduğunu bilmediği için son katledilenlerin Mareşal Fevzi Çakmak tarafından kurtarıldığını sanarak Mareşal Fevzi Çakmak’ı yad ettiler. Oysa Katliam emrini bizzat Mareşal Fevzi Çakmak vermiştir.
– Düşmanına dahi insan muamelesi yapan ve dersim mebuslarını yanından ayırmayan Atatürk’ün katliam yapması mümkün değildir. Dersim mebusları bunun en canlı şahitleridir.
Dersimin davası 73 millete bir bakmaktır…İnsanlık yolundan gitmektir.
Dersimin davası Kerbela’nın davasıdır.
Bunun en canlı örneği Seyit Rıza’nın ipi kendi boynuna takması ve Dersim’lilerin kan davası gütmemesidir.
Bir kere zalim olacağıma, Bin kere mazlum olurum. Hz Ali
Nihat Vural
yayın : 01.01.2012
derleme : 15.11.2014
Cemhaber.com
Not : Sarısaltuk evladı Haydar Evsen dede Tunceli Hozat ilçesinde 29.10.2021 tarihinde Hak’kın rahmetine kavuşmuştur.
